Zdwojenie torebki stawu biodrowego

Stabilność stawu biodrowego determinuje głównie anatomia kostna oraz prawidłowa funkcja obrąbka stawowego. Pewną rolę odgrywa również właściwa długość i napięcie aparatu torebkowo-więzadłowego. Tzw. pierwotna nieurazowa niestabilność stawu biodrowego może być źródłem dynamicznej mikroniestabilności prowadzącej do przewlekłych urazów biodra i wtórnego pogłębienia nadmiaru torebki stawowej. Artroskopowe zdwojenie torebki stawowej jest procedurą stosowaną w przypadku braku powodzenia leczenia zachowawczego. Zdwojenie torebki może być także procedurą dodatkową wykonywaną w ramach naprawy uszkodzonego obrąbka stawowego lub innych metod leczenia operacyjnego niestabilności stawu biodrowego.

Przyczyny niestabilności biodra i wiotkości torebki stawowej

• uogólniona wiotkość więzadłowa
• choroby tkanki łącznej (zespół Marfana, zespół Ehlersa-Danlosa)
• przewlekłe przeciążenie wskutek trenowania dyscyplin: balet, taniec, gimnastyka, sztuki walki
• przebyte podwichnięcia lub zwichnięcia biodra
• nieprawidłowa kostno-chrzęstna budowa stawu z kompensacyjnym przeciążeniem więzadeł

Wskazania do zdwojenia torebki stawu biodrowego

• objawy wiotkości torebki i niestabilności biodra stwierdzone w badaniu klinicznym – zwiększona rotacja zewnętrzna w wyproście, dodatnie testy obawy
• wyniki badań obrazowych potwierdzające przypuszczenia w badaniu klinicznym
• uszkodzenie chrząstki / obrąbka stawowego w badaniu rezonansem magnetycznym MRI
• brak efektów leczenia zachowawczego (fizjoterapii)
• złagodzenie dolegliwości po podaniu do stawu środka znieczulającego

Technika operacyjna

Najczęściej wykonuje się zdwojenie torebki w części centralnej lub w części obwodowej. Kapsulorafia termiczna może być stosowana pomocniczo.

Zabieg w obrębie przedziału środkowego może wymagać zastosowania wyciągu operowanej kończyny dolnej. Aby uzyskać lepszy dostęp do przedziału środkowego biodra wykonuje się minimalną kapsulotomię w odnodze przyśrodkowej więzadła biodrowo-udowego (shaverem lub za pomocą ostrza beaver blade). Umożliwia to wytworzenie przestrzeni dla dalszej części zabiegu oraz poprawia widoczność. Nacięcie więzadła poprzez wytworzenie krwawienia stymuluje ponadto miejscowe procesy gojenia.

• Przez artroskopowy port przedni wprowadza się kaniulę (Arthrex), a następnie trokar przebijający przyśrodkową część więzadła biodrowo-udowego.
• Następnie ortopeda wprowadza do stawu przez torebkę szew z polidaksonu (PDS) i usuwa trokar.
• Przez port narzędziowy wprowadza się chwytak celem przebicia bocznej część więzadła biodrowo-udowego.
• Przez torebkę wprowadza się szew ostateczny np. FiberWire (Arthrex) – szew przeprowadzany jest metodą „od środka na zewnątrz” celem utworzenia w torebce pożądanej „zakładki”
• Po zdwojeniu i zaszyciu torebki kontroluje się wielkość jej napięcia
• Szwy stabilizuje się zewnątrztorebkowo ześlizgowym węzłem, który cofa się poprzez wykonanie trzech półwęzłów.

Zdwojenie torebki może być także wykonywane w obrębie przedziału obwodowego. Nie jest wtedy wymagane zastosowania wyciągu. Zamierzony efekt uzyskania napięcia torebki jest podobny, z tym, że szew FiberWire (Arthrex) jest częściej przeprowadzany metodą „od zewnątrz do środka”.

Rehabilitacja po zabiegu zdwojenia torebki stawowej biodra

Celem rehabilitacji jest stopniowy powrót do bezbolesnego zakresu ruchu biodra z ograniczeniem określonym ruchów we wczesnych okresie pooperacyjnym, zależnie od miejsca zdwojenia torebki.

Zdwojenie torebki w części przedniej

• Unikanie rotacji zewnętrznej oraz wyprostu biodra
• Ograniczenie odwiedzenia do 20 stopni

Zdwojenie torebki w części tylnej

• Unikanie rotacji wewnętrznej
• Ograniczenie zgięcia biodra powyżej 60 stopni
• Ograniczenie przywiedzenia biodra powyżej 10 stopni

Jeśli naprawa dotyczyła także obrąbka stawowego, lekarz może zalecić odciążanie operowanej kończyny poprzez chód o kulach. Stopniowe odstawienie kul jest z reguły możliwe w 6 tygodniu po zabiegu. Przez pierwsze tygodnie po operacji zalecana jest jazda na rowerze stacjonarnym, początkowo bez obciążenia, a następnie ze stopniowym zwiększaniem oporu. Należy przy tym pamiętać o właściwym ustawieniu wysokości siodełka, by operowane biodro poruszało się w zakresie ruchu bezpiecznym dla gojącego się aparatu torebkowo-więzadłowego. W 3 miesiącu po zabiegu powinno się uzyskać pełny zakres ruchu w biodrze.  Ćwiczenia przygotowujące do powrotu do pełnej aktywności sportowej można rozpocząć w 5 miesiącu po zabiegu.