Osteoplastyka kości udowej
Osteoplastyka kości udowej wykonywana jest w ramach artroskopowego leczenia konfliktu udowo-panewkowego FAI typu krzywkowego („cam”). Typ krzywkowy konfliktu związany jest z utratą tzw. offsetu czyli właściwego oddalenia głowy kości udowej od panewki.
Celem zabiegu jest przywrócenie wzajemnego dopasowania 1) połączenia głowy i szyjki kości udowej oraz 2) brzegu panewki.
Cel osiąga się poprzez osteoplastykę czyli usunięcie nadmiaru kości z okolicy pomiędzy głową a szyjką kości udowej.
Wskazania do osteoplastyki kości udowej
- objawowy konflikt udowo-panewkowy typu krzywkowego (obecny ból biodra),
- przejściowa niwelacja dolegliwości bólowych po podaniu do stawu środka znieczulającego,
- stwierdzone uszkodzenie obrąbka stawowego.
Badaniami obrazowymi pomocnymi w kwalifikacji i planowaniu zabiegu są głównie:
- rezonans magnetyczny biodra (ocena uszkodzeń obrąbka stawowego)
- tomografia komputerowa z rekonstrukcją 3D
Osteoplastyka kości udowej – technika zabiegu
Artroskopia biodra rozpoczyna się oceną i naprawą ewentualnych uszkodzeń w obrębie przedziału środkowego. Zaopatrzone mogą zostać wybrane uszkodzenia chrząstki oraz rozerwanie obrąbka panewki stawu biodrowego. Leczenie operacyjne uszkodzeń obrąbka panewki może polegać na oczyszczeniu i usunięciu martwych fragmentów (debridement obrąbka) lub na zszyciu uszkodzonego obrąbka.
Po zakończeniu procedur w obrębie przedziału środkowego operator przechodzi do przedziału obwodowego. Zmiany krzywkowe są najczęściej zlokalizowane w części przedniej, przednio-bocznej lub bocznej kości udowej. W tym wypadku przez port przednio-boczny wkłada się trokar, a następnie kaniulę dla kamery artroskopowej. Poprzez port bliższy przednio-boczny wprowadza się shaver. Za pomocą shavera (ewentualnie waporyzatora) dokonuje się częściowej kapsulotomii przednio-bocznej części torebki stawowej oraz miejscowego wycięcia błony maziowej. Pozwala to uzyskać dobrą widoczność zmian typu krzywkowego na kości udowej. Nadmiar kości powodujący konflikt z panewką usuwa się za pomocą frezu kostnego tak, aby przywrócić prawidłowy offset. Ilość resekowanej kości jest dobierana indywidualnie tj. do aktualnych warunków anatomicznych biodra.
Osteoplastyka kości udowej – rehabilitacja po zabiegu
Ogólne zalecenia po operacji konfliktu udowo-panewkowego typu krzywkowego to:
- przez pierwsze 2-3 tygodnie częściowe odciążanie operowanej kończyny poprzez chód o kulach,
- wczesne wdrożenie ćwiczeń zakresu ruchu biodra, np. na szynie CPM,
- ćwiczenia poprawiające propriocepcję,
- od 2-3 miesiąca trening równowagi i progresja ćwiczeń wzmacniających obręcz biodrową,
- od 4 miesiąca stopniowe wprowadzanie elementów treningu sportowego.
Powrót do aktywności sportowej jest możliwy z reguły między 4 a 6 miesiącem po zabiegu.
Należy podkreślić, że przebieg rehabilitacji powinien być każdorazowo dostosowany do zakresu procedur wykonanych podczas artroskopii biodra. Dłuższy okres odciążania stawu może być konieczny np. w przypadku szycia rozerwanego obrąbka stawowego lub zaopatrzenia uszkodzeń chrząstki stawowej.
—
Leczenie konfliktu udowo-panewkowego typu „pincer” – przeczytaj: