Operacja haluksa metodą MICA

MICA jest to małoinwazyjna operacja haluksa, podczas której ortopeda posługuje się specjalnymi narzędziami (m.in. frezem) wprowadzanymi przez bardzo niewielkie punktowe nacięcia skóry. Nie ma konieczności podłużnego nacinania skóry, dzięki czemu blizny po operacji są dużo mniejsze.

Metoda MICA – operacja haluksa – korzyści dla pacjenta

W porównaniu do metod „na otwarto” w metodzie MICA operacja haluksa wiąże się z minimalnym naruszeniem okolicznych tkanek miękkich, co przekłada się na:

• zmniejszenie bólu i obrzęku stopy po operacji,
• obniżenie ryzyka powstawania zrostów głębiej położonych tkanek miękkich,
• dobry zakres ruchomości w stawie śródstopno-paliczkowym palucha,
• szybsze wdrożenie fizjoterapii i powrót do codziennej aktywności.

W metodzie MICA możliwe jest boczne przesunięcie odłamu dalszego o odcinek większy niż 50% szerokości kości śródstopia, dzięki czemu można uzyskać większą korekcję (w porównaniu do metody chevron na otwarto).

Kto może być operowany metodą MICA?

Do zabiegu operacji haluksa metodą MICA są kwalifikowani pacjenci z łagodną, umiarkowaną i średniozaawansowaną postacią palucha koślawego.

Ostateczna decyzja co do wyboru metody korekcji haluksa podejmowana jest w oparciu o szereg parametrów radiologicznych oraz czynników klinicznych – przeczytaj więcej o kwalifikacji do operacji palucha koślawego.

Jak przebiega operacja palucha koślawego metodą MICA?

Skrót MICA to „minimally invasive chevron-akin„, w związku z czym metoda operacji MICA haluksa obejmuje wykonanie:

• pozastawowej osteotomii I kości śródstopia podgłowowo (chevron)
• osteotomii paliczka bliższego palucha (osteotomię Akina).

Operacja haluksa metodą MICA – rekonwalescencja

Rekonwalescencja po zabiegach małoinwazyjnych stopy u większości pacjentów przebiega szybciej niż po zabiegach na otwarto. Poniżej umieszczono odpowiedzi na najczęstsze pytania pacjentów.

Czy można chodzić od razu po zabiegu korekcji haluksa?

Chodzenie z obciążaniem operowanej stopy jest możliwe pod warunkiem użytkowania specjalnej ortezy odciążającej przodostopie – buta baruka. But odciążający przodostopie posiada pod piętą grubszą podeszwę – koturnę. Pod przodostopiem podeszwa ta jest dużo cieńsza. Dzięki specjalnej konstrukcji buta ciężar ciała w trakcie chodzenia kierowany jest głównie na piętę.

Obecnie ortopedzi coraz częściej zalecają noszenie ortezy z podeszwą typu roller, która nie posiada podciętej koturny w części piętowej. Podeszwa typu roller jest sztywna na całej długości, a ponadto z przodu buta jest lekko zaokrąglona do góry. Konstrukcja buta wymusza większe obciążanie pięty i mniejsze dociążenie przodostopia. Zaletą noszenia buta o podeszwie typu roller bez koturny jest bardziej naturalny wzorzec chodu oraz mniejsze ryzyko przeciążenia kręgosłupa. But o podeszwie typu roller zalecany jest osobom młodym aktywnym z dobrą jakością tkanki kostnej.

Klasyczny but typu baruka może być zalecony osobom z osteoporozą lub ze zwiększonym zakresem zabiegu operacyjnego. Decyzję co do rodzaju buta po operacji haluksa podejmuje ortopeda przeprowadzający zabieg.

Celem asekuracji i ochrony przed potknięciem wskazane jest użytkowanie kul łokciowych przez pierwsze dwa tygodnie po zabiegu.

But odciążający przodostopie można odstawić, gdy lekarz prowadzący wyrazi na to zgodę. Z reguły częściowe obciążanie przodostopia można rozpocząć w 4-5 tygodniu po zabiegu (po potwierdzeniu zrostu kostnego na kontrolnym RTG). Chodzenie z pełnym obciążaniem przodostopia możliwe jest od 6-7 tygodnia od zabiegu.

Jak radzić sobie z bólem po operacji palucha koślawego?

Ze względu na fakt, że MICA jest zabiegiem małoinwazyjnym i mniej traumatyzującym tkanki miękkie, dolegliwości bólowe mogą być mniejsze niż po zabiegu wykonywanym metodą na otwarto. Ból po zabiegu haluksa wynika głównie z procesu gojenia się kości. Jeszcze w szpitalu pacjent powinien otrzymać receptę na leki przeciwbólowe, które należy przyjmować zgodnie z zaleceniami lekarza prowadzącego.

Ból stopy po operacji haluksa mogą złagodzić zimne okłady z lodu zawiniętego w ręcznik – kilka razy dziennie po 15-20 minut. Operowana stopa powinna być trzymana na podwyższeniu, aby usprawnić odpływ krwi żylnej oraz zapobiec nadmiernemu obrzękowi tkanek.

W razie pojawienia się gorączki powyżej 38°C, nasilenia się dolegliwości bólowych pomimo przyjmowania zaleconych leków oraz silnego zaczerwienienia w miejscu ranek, należy pilnie skonsultować się z lekarzem.

Kiedy można ruszać palcem po operacji palucha koślawego?

Pierwsze delikatne ruchy w granicach tolerancji można wykonywać po zdjęciu szwów lub steri-strip’ów – w około 10-14 dniu po zabiegu. Wczesne wykonywanie ruchów w stawie palucha ułatwia zwiększanie zakresu ruchomości i pozytywnie wpływa na dalsze etapy rehabilitacji.

MICA operacja haluksa – jak wygląda rehabilitacja po zabiegu?

MICA jest techniką wykonywaną pozastawowo – podczas zabiegu ortopeda nie musi naruszać torebki stawowej. W efekcie pacjenci po zabiegu MICA zyskują szansę na dużo szybsze przywrócenie zakresu ruchu w stawie palucha. Rehabilitacja obejmuje:

• mobilizacje tkanek miękkich,
• mobilizacje trzeszczek,
• mobilizacje w stawie śródstopno-paliczkowym palucha,
• ćwiczenia wzmacniające mięśnie głębokie stopy,
• ćwiczenia poprawiające stabilność kończyny dolnej,
• reedukacja chodu,
• elementy treningu sportowego.

Kiedy można jeździć autem po operacji haluksa?

Pewne prowadzenie auta jest możliwe po uzyskaniu zrostu kostnego czyli przeważnie w 6-7 tygodniu od operacji (lub wtedy, gdy pozwoli na to lekarz).

Kiedy można wrócić do biegania po operacji palucha koślawego?

Warunkiem zwiększenia poziomu aktywności fizycznej jest:

• prawidłowy wzorzec chodu zatwierdzony przez rehabilitanta,
• bezbolesne stanie na palcach operowanej stopy, które można zacząć testować w 3 miesiącu od zabiegu,
• brak dolegliwości bólowych podczas szybkiego marszu np. na dystansie 2-3 km,
• odpowiednie przygotowanie kończyny dolnej pod względem stabilizacji mięśniowej.

Warto również przeczytać:

• W jaki sposób ortopeda kwalifikuje do zabiegu operacyjnego haluksa? Co stanowi wskazanie do operacji?
• Jakie są inne metody operacji haluksów i na czym polegają?

MICA operacja haluksa – szczegółowy przebieg zabiegu:

1. Osteotomia chevron I kości śródstopia specjalnym frezem kostnym
2. Ustawienie odłamów w optymalnym ułożeniu celem korekcji deformacji
3. Przejściowa stabilizacja zespolenia
4. Kontrola korekcji na zdjęciach fluoroskopowych
5. Ostateczna stabilizacja dwiema tytanowymi śrubami
6. Usunięcie nadmiaru kości po przyśrodkowej stronie odłamu bliższego
7. Opcjonalne uwolnienie boczne trzeszczek, torebki stawu śródstopno-paliczkowego palucha
8. Opcjonalna przezskórna cheilectomia – usunięcie ewentualnych osteofitów na grzbietowej stronie stawu śródstopno-paliczkowego palucha celem poprawy zakresu ruchomości palucha
9. Osteotomia Akina (osteotomia paliczka podstawnego) frezem przez kilkumilimetrowy otwór na przyśrodkowej powierzchni palucha
10. Dokładne płukanie miejsca operowanego celem minimalizacji zrostów tkanek miękkich
11. Zamknięcie niewielkich otworów szwem skórnym lub steri-strip’ami
12. Założenie opatrunku stabilizującego na okres 2-3 tygodni do czasu wygojenia torebki stawowej.

Podczas tego samego zabiegu można również wykonać przezskórną osteotomię skracającą II-IV kości śródstopia DMMO (distal metatarsal metaphyseal osteotomy) celem zniesienia metatarsalgii czyli bólu pod głowami środkowych kości śródstopia.