Remplissage w uszkodzeniu Hill-Sachsa głowy kości ramiennej
Procedurę remplissage wykonuje się w przypadku uszkodzenia Hill-Sachsa typu „off-track” głowy kości ramiennej. Jest to procedura uzupełniająca leczenie operacyjne niestabilności przedniej stawu ramiennego, gdy sama naprawa obrąbka (uszkodzenia Bankarta) nie będzie wystarczająca.
Uszkodzenie Hill-Sachsa
Uszkodzenie Hill-Sachsa to kompresyjne złamanie głowy kości ramiennej spowodowane uderzeniem tylnej powierzchni głowy o przedni brzeg panewki łopatki podczas przedniego zwichnięcia stawu ramiennego. Częstość występowania uszkodzenia Hill-Sachsa wynosi 65-67% po pierwszym zwichnięciu i 84-93% po ponownym zwichnięciu.
Kiedy uszkodzenie Hill-Sachsa może powodować nawracające zwichnięcia stawu ramiennego?
Hill-Sachs “on-track”
Gdy ramię znajduje się w końcowym zakresie rotacji zewnętrznej w połączeniu z odwiedzeniem, głowa kości ramiennej ustawia się tak, że ubytek kości (zmiana Hill-Sachsa) na głowie kości ramiennej zaczyna dochodzić do przedniej krawędzi panewki łopatki. Jeśli zmiana Hill-Sachsa jest całkowicie zakryta przez panewkę w tej pozycji ramienia, nie wyzwoli to zwichnięcia.
–
Hill-Sachs “off-track”
Jeśli natomiast ubytek kostny Hill-Sachsa przemieści się poza przednią krawędź panewki, może o nią zahaczyć i spowodować przednie zwichnięcie stawu ramiennego.
Diagnostyka
Aby wstępnie odróżnić uszkodzenie „on-track” od „off-track” ortopedzi mogą wyznaczyć parametry radiologiczne, np. na obrazach rezonansu magnetycznego lub tomografii komputerowej stawu ramiennego. Oceniane są wzajemne relacje ubytku kostnego przedniego brzegu panewki łopatki oraz ubytku Hill-Sachsa na tylnej powierzchni głowy kości ramiennej:
- Tzw. „glenoid track” to obszar wyznaczany między przyczepem stożka rotatorów do głowy kości ramiennej a nienaruszoną częścią kostną panewki.
- Jeżeli szerokość zmiany Hill-Sachsa jest mniejsza od „glenoid track”, wtedy jest to uszkodzenie Hill-Sachsa „on-track”. Jest to uszkodzenie pozostające na torze panewkowym i nie wyzwalające mechanicznego przemieszczenia przedniego głowy kości ramiennej.
- Jeżeli szerokość zmiany Hill-Sachsa jest większa od „glenoid track”, wtedy jest to uszkodzenie Hill-Sachsa „off-track”. Uszkodzenie tego typu poza torem panewkowym, może powodować zaczepienie i blok głowy kości ramiennej na przednim brzegu panewki, co w efekcie skutkuje powtórnym przemieszczeniem przednim stawu ramiennego (zwichnięciem).
Jeżeli pacjent został zakwalifikowany do artroskopowej naprawy uszkodzenia Bankarta (uszkodzenia obrąbka i niewielki ubytek kostny przedniego brzegu panewki), wskazane jest, aby właściwa ocena typu zmiany Hill-Sachsa oraz stabilność stawu ramiennego została przeprowadzona śródoperacyjnie po naprawie uszkodzenia Bankarta. Przywrócenie napięcia przedniej części torebki stawowej towarzyszące procedurze Bankarta może zmienić wzajemne relacje ustawienia głowy kości ramiennej i panewki.
Remplissage – jakie są wskazania?
Uszkodzenie Hill-Sachsa typu „off-track” głowy kości ramiennej z niewielkim ubytkiem przedniej krawędzi panewki łopatki. Przy większych ubytkach przedniej krawędzi panewki może być zalecane wykonanie procedury Latajet (przeszczep kostny wyrostka kruczego na przedni brzeg panewki łopatki).
Jak przebiega procedura remplissage?
Procedurę remplissage wykonuje się artroskopowo po zakończeniu naprawy uszkodzenia Bankarta. Nie ma potrzeby wykonywania dodatkowych portali. Artroskop wprowadza się przez przedni portal. Przez tylny portal wprowadza się kotwicę ze szwami, którą umieszcza się w ubytku Hill-Sachsa. Szwy przeprowadza się przez ścięgno mięśnia podgrzebieniowego i tylną torebkę, a następnie zawiązuje.
Dzięki temu ubytek zostaje wypełniony i przekształcony w zmianę pozastawową – głowa kości ramiennej zostaje ustabilizowana tak, aby zmiana Hill-Sachsa nie wchodziła w kontakt i blok z przednim brzegiem panewki łopatki.
–
Źródła:
- Itoi E. 'On-track’ and 'off-track’ shoulder lesions. EFORT Open Rev. 2017 Aug 1;2(8):343-351. doi: 10.1302/2058-5241.2.170007. PMID: 28932486; PMCID: PMC5590004.
